Færsluflokkur: Dægurmál
Kirkjan og ríkið
29.12.2017 | 19:35
Kirkjustjórnmál hafa verið mér hugleikin frá því ég hóf þjónustu í Þjóðkirkjunni. Það gætuð þið séð ef þið flettuð mér upp, t.d. á tímarit.is. Ég hóf að tala fyrir aðskilnaði ríkis og kirkju 1986. Við vorum fleiri um það leik og lærð og árangurinn sést í lögum um Þjóðkirkjuna frá 1997 og því sem þeim fylgdi. Íslenska þjóðkirkjan varð þá frjálsari en sú sænska og norska urðu síðar.
Svo stór fjöldahreyfing sem Þjóðkirkjan er getur ekki verið án laga frá Alþingi. Til þess á þjóðfélagið of mikið í húfi. Hún nýtur stuðnings þess með líkum hætti og stjórnmálahreyfingar og t.d. íþróttasamtökin. En hún er auðug og þann auð hefur ríkið í sinni umsjón sem eign þess væri, nema að það greiðir af því afgjald með prestslaununum. Um þá ráðstöfun er kirkjueignasamkomulagið frá 1998. Það kveður á um að afgjaldið skuli vera laun 138 presta. Hversu réttlátt það kann að vera er álitamál. Kannski of lítið, kannski of mikið. Það sem er snjallt við það er að það breytist með fjölda þjóðkirkjuþegna. Eitt embætti fyrir hver 5000 þjóðkirkjuþegna sem við eykst eða tapast. Þannig að hver einstaklingur greiðir atkvæði með fótunum ef svo má segja.
Það má hafa skoðun á því hvernig eignir kirknanna er fengnar í upphafi. Þar eru eflaust ekki allar vel fengnar. Sama má segja um ríkisjarðir. Sumar hafði það af kirkjunni við siðaskiptin, (kirkjan hefur ekki krafist klausturseigna né stólseigna biskupsstólanna, aðeins brauðanna/kirkjuarðanna) aðrar fengust sem sektargreiðslur við lagabrot. Sumar eignir ætta sem menn rekja sig til eru með líkum hætti fengnar og eignir kirkjunnar. Svo voru sumir prestar fjáraflamenn en aðrir sóuðu brauðum sínum eins og gengur í mannlífinu yfirleitt.
Ég vann með nýstofnuðum kirkjum í Afríku og stóð frammi fyrir því vandamáli að koma upp kirkjuhúsum og launa prestana. Mér kom ekkert betra til hugar en að byrja á því að menn skyldu biðja jarðeigendur að gefa skika og launamenn að greiða „tíund“. Kirkjujarðir og sóknagjald með okkar málfæri. Annað var ekki hugsanlegt. Sjálfsagt færu menn að versla með þetta með mismunandi árangri.
Ég tel að öll umræða um kirkjuna verði að byggjast á þessu ef hún á að ná marki. Ég hef hingað til álitið að það fyrirkomulag sem nú er komið á sé heilbrigt og gott, en það má vel ræða það og einkum einstaka þætti.
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
Heimsendir
20.5.2011 | 09:10
Dægurmál | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)